-
شش ویژگی سنگ های اسمانی
دوشنبه 27 مرداد 1399 09:37
بیشتر سنگهای آسمانی دست کم مقداری فلز آهن دارند (در واقع آلیاژی از آهن و نیکل). میتوان درخشش فلز را در سطوح شکستهٔ آنها دید. سنگهای آسمانی بهطور کلی همواره مقداری فلز دارند و بسته به مقدار فلز آنها در سه گروه دستهبندی میشوند: سنگهای آسمانی فلزی، که ۹۸ درصد از فلز ساخته شدهاند؛ سنگهای آسمانی فلز – سنگ، که...
-
طبقه بندی و سن شهاب سنگ ها
دوشنبه 27 مرداد 1399 09:35
سنگی (ارولیتها و کندریتها): فراوانی آنها ۹۳٪ است. سنگی - فلزی (سیدرولیتها): فراوانی آنها ۱ تا ۲ درصد است. آهنی (سیدریتها): مواد تشکیلدهندهٔ این گروه با چگالیهای گوناگون و جدا از هم شهابسنگ فلزی را تشکیل میدهند و فراوانی آنها ۵ تا ۶ درصد است. سن شهابسنگها سن زمینی : مدّت زمانی که بر روی زمین بودهاند. سن...
-
شهاب سنگ
جمعه 24 مرداد 1399 01:26
شهابسنگ ۱۴ تنی از جنس آهن-نیکل، پیداشده در ایالات متحده - ۱۹۰۲ یک شهابسنگ یا سنگ آسمانی (به انگلیسی : Meteorite ) تکهٔ جامد بازمانده از جرمهایی مانند یک دنبالهدار ، سیارک یا شهابواره است که در اصل در فضای بیرونی ساخته شده و توانسته پس از گذر از جو و تاب آوردن بازخورد این گذر، بر روی سطح زمین یا یک سیارهٔ دیگر...
-
شهاب
جمعه 24 مرداد 1399 01:23
در ستارهشناسی به یک سیارک یا شهابواره که وارد جو زمین میشود شهاب یا شخانه میگویند. به خط درخشانی که بر اثر ورود شهابوار یا حرکت آن در جو ایجاد میشود شهاب ثاقِب گفته میشود. نام اولین کسی که این سنگ عظیم الجثه را نام نهاد دانشمند مشهور شهاب نعامی میباشد. قطعههای صخره یا فلز که در فضا شناورند شهابواره...
-
نخستین تصویر از یک سیاهچاله فضایی
دوشنبه 20 مرداد 1399 19:20
-
سیاهچاله
شنبه 18 مرداد 1399 18:39
دسته جرم اندازه سیاهچالههای کلان جرم ~۱۰ ۵ –۱۰ ۹ M Sun ~۰٫۰۰۱–۱۰ AU سیاهچالههای جرم متوسط ~۱۰ ۳ M Sun ~۱۰ ۳ km = R Earth سیاهچالههای ستاره وار ~۱۰ M Sun ~۳۰ km ریزسیاهچالهها تا~ M ماه تا ~۰٫۱ mm سیاه چالههای کلان جرم جرمی بین چندمیلیون تا چند میلیارد برابر جرم خورشید دارند و پیشبینی میشود که در مرکز همه...
-
بر افزایش ماده
سهشنبه 14 مرداد 1399 20:00
قرص برافزایشی بسیار داغ و چرخان پیرامون یک سیاهچاله که متشکل از مواد در حال سقوط به درون میباشد، آشکارترین نشانه برای شناسایی سیاهچالهها است. به خاطر حفظ تکانه زاویهای گازهایی که به چاه گرانشی یک جسم پرجرم سقوط میکنند ساختاری قرص مانند در اطراف جسم ایجاد میکنند. اصطکاک درون قرص سبب میشود تا تکانه زاویهای به سوی...
-
دوتایی های پرتو ایکس
پنجشنبه 9 مرداد 1399 17:29
دوتاییهای پرتو ایکس یا ستارههای دوتایی که در قسمت پرتو ایکس طیف، روشن هستند. این تابشهای پرتو ایکس گمان میرود که توسط یکی از ستارهها ایجاد میشود که جسمی فشردهاست و ماده را از ستاره معمولی همراهش برافزایش میکند. حضور یک ستاره معمولی در این منظومههای دوتایی موقعیتی منحصربهفرد برای مطالعه جسم دیگر و بررسی...
-
هسته کهکشانی
دوشنبه 6 مرداد 1399 22:27
فوارههای برآمده از مرکز مسیه ۸۷ در این تصویر نشات گرفته از یک هسته کهکشانی فعال است که ممکن است در بر گیرندهٔ یک سیاهچاله کلانجرم باشد. منبع: تلسکوپ فضایی هابل / ناسا / سازمان فضایی اروپا . اخترشناسان برای توصیف کهکشانهایی که ویژگیهای غیرمعمولی مانند خط طیفی غیرمعمولی یا تابشهای رادیویی بسیار قوی دارند، از واژه...
-
همگرایی گرانشی
دوشنبه 6 مرداد 1399 22:25
تغییر شکل فضا زمان در اطراف یک جسم سنگین سبب میشود که پرتوهای نور شبیه به آنچه که در یک عدسی نوری رخ میدهد، همگرا شوند. این پدیده به نام همگرایی گرانشی خوانده میشود. مشاهداتی از یک همگرایی گرانشی بسیار ضعیف صورت گرفتهاست که فوتونها را تنها به اندازه چند ثانیه قوسی خم میکند. هرچند که این پدیده هرگز مستقیماً برای...
-
افق رویداد 2
دوشنبه 6 مرداد 1399 22:22
در نواحی دور از یک سیاهچاله یک ذره میتواند در هر جهتی حرکت کند و تنها محدود به سرعت نور است. در فواصل نزدیکتر به سیاهچاله فضا-زمان شروع به خمش میکند. مسیرهایی که به سیاهچاله ختم میشوند از مسیرهایی که از آن دور میشوند بیشترند. [۴۷] مجموعه مسیرهای ممکن یا به عبارت دقیقتر قیف نور آینده که شامل همه خطهای جهانی ممکن...
-
افق رویداد
دوشنبه 6 مرداد 1399 22:21
مهمترین ویژگی که یک سیاهچاله را تعریف میکند پیدایش افق رویداد است. افق رویداد به شکل کروی یا تقریباً کروی با شعاع شوارتزشیلد حول نقطه مرکزی سیاهچالهاست. این کره ناحیهای از فضا زمان است که عبور نور و ماده از آن تنها در یک جهت و به طرف درون آن ممکن است. درون این کره سرعت گریز از سرعت نور بیشتر خواهد بود، و از...
-
سیاهچاله
شنبه 4 مرداد 1399 20:43
نظریه «بدون مو» ی جان ویلر بیان میکند که هر سیاهچاله پس از اینکه تشکیل شد و به وضعیت پایداری رسید، تنها سه خاصیت فیزیکی مستقل دارد: جرم ، بار الکتریکی ، و اندازه حرکت زاویهای . از نظر مکانیک کلاسیک (غیر کوانتومی ) دو سیاهچاله که دارای مقادیر یکسانی برای سه ویژگی یاد شده باشند، نامتمایزاند. این سه ویژگی، ویژگیهای...
-
کرم چاله
شنبه 4 مرداد 1399 20:41
نگارهای تخیلی از صفحه تجمع پلاسمای داغ بر گِرد یک سیاهچاله (برگرفته از ناسا). ابداع واژه « کرمچاله » و «سیاهچاله فضایی» به جان ویلر نسبت داده شدهاست. با اینحال، این مفهوم از مدتها قبل به صورتهای متفاوتی مطرح بودهاست. مفهوم جسمی که آن قدر پرجرم است که حتی نور هم نمیتواند از آن بگریزد، نخستین باراز سوی...
-
سیاه چاله
شنبه 4 مرداد 1399 20:37
سیاهچاله یا سیَهچال ناحیهای در فضا-زمان با گرانشی چنان نیرومند است که هیچ چیز حتی ذرات و تابشهای الکترومغناطیسی مثل نور — نمیتوانند از میدان گرانش آن بگریزند. نظریه نسبیت عام آلبرت اینشتین پیشبینی میکند که یک جرم به اندازه کافی فشرده شده، میتواند سبب تغییر شکل و خمیدگی فضا-زمان و تشکیل سیاهچاله شود. مرز این...
-
ماه گرفتگی
چهارشنبه 1 مرداد 1399 15:25
-
شرایط روی دادن ماهگرفتگی و مدت زمان ماه گرفتگی
چهارشنبه 1 مرداد 1399 15:19
وقتی از بالا به دائرةالبروج بنگریم به اشتباه گمان میکنیم که ماهگرفتگی باید ماهی یک بار اتفاق افتد. خطای این دید وقتی آشکار میشود که از پهلو نگاه کنیم. آنگاه روشن میشود که این سه جرم در حقیقت بر یک خط واقع نیستند. ماه در نتیجه میل مدارش با دائرةالبروج، میتواند از بالا یا پایین مخروط سایه، به فاصلهای که حداکثر...
-
ماه گرفتگی
چهارشنبه 1 مرداد 1399 15:17
ماهگرفتگی یا خُسوف (نام قدیمیتر مَهگرفت ) هنگامی روی میدهد که کره ماه در حالت بدر و وضعیت مقابله قرار داشته و سایه زمین بر روی آن بیافتد یا به عبارتی ماه وارد مخروط سایه زمین شود. (زمین بین ماه و خورشید قرار گیرد) زمین در حرکت مداری خود به دور خورشید سایهاش را، که در فضا در سمتی مخالف خورشید ممتد است، به دنبال...
-
چندعکس از ماه
یکشنبه 29 تیر 1399 22:15
سمتِ پیدای ماه سمتِ پنهان ماه قطبِ شمالیِ ماه قطبِ جنوبیِ ماه ماه از زمین
-
ماه در ادبیات
یکشنبه 29 تیر 1399 22:14
ماه را در فارسی ماج و ماس و مج و مهیر نیز گفتهاند. صورتهای این واژه در زبانهای ایرانی کهنتر مانگ بودهاست در ادبیات عرفانی همچنین گوهر شبچراغ کنایه از ماه است. در ستارهشناسی قدیم گفته میشد که خانهٔ ماه سرطان است و شرف او در ثور است و اینکه ماه در فلک اول است و یکی از کواکب یا سیارات سبعه است. در ادبیات فارسی...
-
برنامه اکتشافی و پروژه ماه در ایران
یکشنبه 29 تیر 1399 22:12
نسان تاکنون ۷۳ مأموریت فضایی به سوی ماه انجام دادهاست. تغییرات دمایی زیاد بر سطح ماه، تابشهای زیان بار کیهانی و بارش انواع شهابسنگها اسکان انسان در ماه را با دشواریهایی روبهرو میکند. پژوهشگران آژانس فضایی ژاپن موفق به کشف حفرهای گدازهای در کره ماه شدهاند که به باور آنها این حفره مکانی مناسب برای ساخت...
-
ماه
یکشنبه 29 تیر 1399 22:09
همیشه ۵۰ درصد سطح ماه در معرض نور خورشید قرار دارد. میزان ناحیه روشن ماه، به موقعیت ماه نسبت به زمین و خورشید بستگی دارد. اندازه ناحیه قابل رویت، از کاملاً تاریک تا ماه کامل متغیر است. این دوره کامل هشت مرحله دارد که اهله ماه نامیده میشوند. چرخه گامهای ماه ، هر ۲۹٫۵۳ روز کامل میشود. خانههای ماه خانههای ماه،...
-
فاصله ماه
یکشنبه 29 تیر 1399 22:04
ماه نزدیکترین جِرم آسمانی به زمین است و کرهٔ ماه در حدود سی برابر قطر زمین از زمین فاصله دارد. میانگین فاصلهٔ ماه تا زمین ۳۸۴٬۴۰۳ کیلومتر و قطر ماه ۳٬۴۷۶ کیلومتر است. بهخاطر این نزدیکیِ نسبیِ فاصله، ماه در آسمان شب تقریباً بهاندازهٔ خورشید دیده میشود، و گاه با گذر از جلوِ خورشید، باعث خورشیدگرفتگی نیز میشود....
-
حرکات ماه
یکشنبه 29 تیر 1399 22:00
انسانها از قدیم از کرهٔ ماه و چرخشِ منظم آن برای گاهشماری ، بهویژه در کشاورزی بهره میگرفتند، مسافران و دریانوردان نیز از نور و حضورِ ماه برای جهتیابی و ناوبری استفاده میکردند؛ ماه همچنین در اسطورههای اقوام حضور زیادی دارد و در برخی فرهنگها حتی آن را به عنوان یک ایزد پرستش میکردهاند. گرانش (جاذبه) ماه باعث...
-
دهانه ودریاوارها
شنبه 21 تیر 1399 15:33
بیش از ۳٫۵ میلیارد سال پیش، سطح ماه به شدت توسط شهابسنگها بمباران شد و گودالهای زیادی به نام دهانه در سطح آن بهوجود آمدند. وسعت بعضی از این دهانههای برخوردی به ۳۰۰ کیلومتر (۱۸۵ مایل) میرسد که توسط دیوارههایی از کوههای سنگی که بر اثر برخورد شهاب سنگها بهوجود آمدهاند، محصور شدهاند. بعضی از گودالها، دیوارهای...
-
جوکره ماه
شنبه 21 تیر 1399 15:31
جو کره ماه نسبت به جو زمین بسیار رقیق و ناچیز است. یکی از منابع تشکیل جو در کره ماه، تراوش گازها است. گازهایی همچون رادون و هلیوم که از فروپاشی رادیواکتیو درون پوسته و جبه ماه پدید میآیند به آسمان ماه تراوش میکنند و به ساخت جو ماه کمک میکنند. دیگر خاستگاههای تشکیل جو ماه، بمباران سطح ماه توسط ریزشهابها، پدیدهٔ...
-
ویژگی های فیزیکی
شنبه 21 تیر 1399 15:28
ویژگیهای فیزیکی بر طبق یافتههای جدید آب در ماه موجود است و برخلاف زمین، ماه دارای هوا ، زندگی و میدان مغناطیسی نیست. نمیتوان گفت که ماه کاملاً غیرفعال است، زیرا «ماهلرزه» را باید نشانهای از وجود نوعی حرکت در درون آن دانست. ماه در دوران گذشته، آتشفشانهایی داشتهاست؛ اما غالب حفرههایی را که در آن میبینیم، نتیجه...
-
ماه
شنبه 21 تیر 1399 15:26
ماه تنها قمر سیارهٔ زمین است که با بازتاباندن نور خورشید ، شبهای زمین را کمی روشن میکند. ماه پنجمین قمر طبیعیِ بزرگ در سامانهٔ خورشیدی در میان ۱۷۳ قمر موجود در این سامانه است. قطرِ ماه حدودِ ۳٬۴۷۶ کیلومتر است. جوّ ندارد و در پهنهٔ آن دهانههای برخوردی درپیِ برخوردِ سنگهای آسمانی پدید آمدهاست. مساحت سطح آن حدود ۳۸...
-
شکل برخی کهکشانها و فاصله آنها تا کهکشان راه شیری
شنبه 21 تیر 1399 15:22
خوشه دوشیزه نام کهکشان فاصله شکل راه شیری صفر مارپیچی ابر ماژلانی بزرگ ۱۷۰٬۰۰۰ نامنظم مارپیچی ابر ماژلانی کوچک ۱۹۰٬۰۰۰ بیقاعده (نامنظم) ان .جی. سی ۶۸۲۲ ۱٬۸۰۰٬۰۰۰ بیقاعده (نامنظم) آی. سی ۵۱۵۲ ۲٬۰۰۰٬۰۰۰ بیقاعده (نامنظم) دبلیو. ال. ام ۲٬۰۰۰٬۰۰۰ بیقاعده (نامنظم) آندروما ۲٬۲۰۰٬۰۰۰ مارپیچی آندروما۱ ۲٬۲۰۰٬۰۰۰ بیضوی...
-
کهکشان راه شیری
شنبه 21 تیر 1399 15:20
بیشترین جرم کهکشان ناشی از همین هالهٔ تاریک است که مشخص نیست از چه مادهای تشکیل شدهاست. واژهٔ تاریک به این معنا نیست که در محدودهٔ دیدگانی طیف مشاهده نمیشوند بلکه این مواد در همهٔ بازهٔ طیفی (از گاما تا رادیویی) قابل کشف نیستند. تنها به دلیل اثرات گرانشی آنها است که به وجود آنها پی بردهایم. این ماده تاریک نه از...